جمیلی مطرح كرد؛
فناوری برخلاف پروپاگاندای رسانه ای یک امر تزریقی نیست
به گزارش دست و هنر، یک مدیر کسب و کار اظهار داشت: برخلاف پروپاگاندای رسانه ای، فناوری تزریقی نیست و خیلی از فناوری ها بخصوص در حوزه اقتصاد دیجیتال در دست کشورهایی است که از دهه های ۴۰-۵۰ میلادی سرمایه گذاری کردند.
به گزارش دست و هنر به نقل از مهر، اولین نشست از سلسله نشست های صنایع خلاق و توسعه اجتماعی با مبحث بررسی کاربرد تکنولوژی های جدید در صنایع خلاق با حضور فعالان صنایع خلاق و متخصصان فناوری در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار گردید.
در ابتدای این نشست میترا فردوسی دبیر کارگروه تخصصی ارتباطات نوآوری در انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات ضمن تببین نگاههای اصلی و شاخص نشست و اهداف مورد انتظار آن، به ساختار فعالیت انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات اشاره نمود و اظهار داشت: این انجمن بعنوان یکی از نهادهای علمی غیرانتفاعی معتبر ایران در حوزه علوم انسانی است که به صورت فرا دانشگاهی در تلاش است که به نسبت رفتار مرسوم نهادهای دانشگاهی یک گام به جلو بردارد و سراغ حوزه ها و صنایع مختلف برود و دیالوگ بین رشته ای بین حوزه های متفاوت ایجاد نماید.
وی اضافه کرد: یکی از دغدغه های مهم انجمن بخصوص در کارگروه ارتباطاتِ نوآوری و کارگروه بازی های دیجیتال این بوده که فرصت مطالعه و رصد فضای نوآوری اکوسیستم ایران را از دست ندهد. چون که باور داریم خیلی از تغییرات و تحولات جامعه ایران در ۲۰ سال گذشته، به واسطه کارهایی بوده که در این اکوسیستم و بخش های مختلف، بویژه بخش صنایع خلاق شکل گرفته است.
دبیر کارگروه تخصصی ارتباطات نوآوری در انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، هدف برگزاری این پنل ها را ایجاد گفتگو و دیالوگ بین پیشگامان صنایع خلاق و متخصصان فناوری و جامعه ی علوم انسانی و پژوهشگران مطالعات فرهنگی و ارتباطات عنوان نمود و اظهار داشت: می خواهیم به واسطه این نشست ها، چیستی نسبت جامعه با صنعت و هم دورنمایی از چگونگی پویایی و بالندگی این اکوسیستم در آینده را پیش رو قرار دهیم.
فردوسی با اعلان اینکه در این جلسه ها مقرر است با فاصله گرفتن از زبانی فنی و تکنیکال، فناوری را از بعدی بین رشته ای ببینیم، اضافه کرد: در پایان این هم نشینی ها انتظار اینست که در ذهن نوآوران و متخصصان اکوسیسم نوآوری بتوانیم بخشی از دغدغه های حوزه مطالعات فرهنگی و ارتباطات را به آنها منتقل نماییم که به کمک این بینش بتوانند استفاده بهتری از نوآوری بکنند، نتایج بهتری از نوآوری بگیرند، و نسل بهتری از نوآوران تربیت کنند و برای پژوهشگران دانشگاهی علوم اجتماعی هم این نشست ها فرصتی است تا مسائل، چالش ها و زمینه های این حوزه ها آشنا گردند و به غنای نظری و علمی آن همت کنند.
فناوری به سادگی وارد زیست بوم ها نمی شوند
در ادامه رضا جمیلی کارشناس وب ۳ و مدیر کسب و کار راهکار در مورد شکل گیری صنایع خلاق در ایران و این که چه بخشی از صنایع نوآور ایران را صنایع خلاق می سازند و چقدر این فضا رو به فناوری های نوظهور گشوده است، اظهار داشت: اساساً مفاهیمی که در رابطه با آن در اکوسیستم نوآوری صحبت می نماییم، وارداتی است و برخلاف زیست بوم مطالعات فرهنگی و حوزه ارتباطات اجتماعی که مفاهیم وام گرفته شده در آن متناسب با مختصات جامعه ایران داخلی شده وکاربست های داخلی برای آن ساخته شده است.
مدیر کسب و کار راهکار اظهار داشت: اکوسیستم فناوری که پایه و اساس آن تکنولوژی است، طی ۱۰ سال قبل بسیار تغییر کرده و آن چه که مردم در سطح کاربرد پذیری با آن ارتباط نزدیکی گرفتند و از مشتاقان فناوری تبدیل به مصرف کنندگان فناوری و محصولات آنها شدند، حوزه اقتصاد دیجیتال است. مشخصاً حوزه اکوسیستم استارتاپی طی ۱۲ سال قبل به شکلی آشتی کسب و کاری را میان مردم و نوآوران این فضا ایجاد کرد.
وی اضافه کرد: جلوتر که آمدیم خیلی صادقانه ما به این نتیجه رسیدیم که در حوزه فناوری و توسعه فناوری از جهان عقب هستیم و برخلاف پروپاگاندای رسانه ای، فناوری امری تزریقی نیست. خیلی از فناوری ها بویژه در حوزه اقتصاد دیجیتال در دست کشورهایی است که از دهه های ۴۰-۵۰ میلادی در این زمینه سرمایه گذاری کردند و هم اکنون محصولات و خدمات آنرا می بینیم.
جمیلی اظهار داشت: در این زمینه بنای نادرستی هم از ابتدا پایه گذاری شد چونکه همیشه عادت داریم واژه هایی را بدون شناخت دقیق از معنای آن، به این فضا الصاق نماییم. یکی از این واژه ها «دانش بنیان» بود که از سوی حاکمیت بویژه در دوره مدیریت دکتر ستاری مرسوم شد. یعنی هر کسب و کاری که دوست داشت فناور و نوآور باشد، الگویی با عنوان دانش بنیان برای آنها تعریف کردند. اما از همان ابتدا انتقادهایی را مطرح کردیم که متوجه شوند این نام گذاری چقدر اشتباه است.
وی اضافه کرد: اصل بحث ما این بود که وقتی شما عنوان «دانش بنیان» را به برخی از اشخاص یا کسب وکارها الصاق می کنید یعنی دارید به زبان بی زبانی به بقیه می گوئید «بی دانش» هستند. و این تبدیل به پرسشی جدی شد که اگر دیجی کالا دانش بنیان است، مثلا ما که در حوزه رسانه فعالیت می نماییم و اتفاقاً دیجی کالا هم مشتری ماست، بی دانشیم؟ اینجا بود که دوستان به مفهوم «صنایع خلاق» رسیدند و در نام گذاری برخی کسب وکارها و فناوری های فرهنگی که در دسته دانش بینان نمی توانستند تعریف شوند -مثل صنایع دستی، فعالیتهای رسانه ای و غیره- از این عنوان استفاده شد.
مدیر کسب و کار راه کار اضافه کرد: باید مدام در این نام گذاری ها که دایره شمول کوچکی دارند به دیده ی تردید نگریست و آنها را بازبینی کرد. مثلا ۱۵ سال پیش به اکوسیستمی که در آن کار می کردیم، اکوسیستم استارتاپی می گفتیم. جلوتر که آمدیم متوجه شدیم با این تعریف عده ای را از دایره نوآوری و دایره رصد خودمان خارج کرده ایم. پس ۴-۵ سالی است که مفهوم و عبارت «اکوسیتم نوآوری» جایگزین «اکوسیستم استارتاپی» شده است. یعنی هر آدم، ایده و کسب و کاری که در دایره و مفهوم نوآوری قرار می گیرد، مخاطب هدف ما می شود. اگر ما خودمان و دایره مفاهیم مان را در اکوسیستم نوآوری تعریف نماییم، می توانیم با دولت و رگولاتور که علاقه به مفهوم سازی دارد و پای صنایع خلاق را به میان آورده است به زبان مشترک بهتری برسیم.
وی اضافه کرد: تعریف ما از صنایع خلاق فناوری هایی است که تاثیر روی جامعه و فرهنگ می گذارد. ازاین رو خیلی از استارتاپ های مهم ایرانی همچون اسنپ هم بخشی از صنایع خلاق هستند چونکه تأثیرات زیادی بر جامعه، فرهنگ، نیروی کار، شمایل اقتصادی جامعه گذاشته اند. ۳ سال پیش نشستی را در کلاب هاوس با حضور مدیران ارشد اسنپ و با عنوان کارگران پلتفرمی برگزار کردیم.
جمیلی افزود: آنجا این سوال عنوان شد که شما می گوئید ارتباط میان مصرف کننده و فراهم کننده خدمت را آسان کرده اید اما در هر صورت نسل جدیدی از کارگران را شکل داده اید و باید به حقوق کارگران که توسط نهادهای اجتماعی دهه هاست مفهوم سازی و گسترش داده شده اند توجه داشته باشید. اما اصلاً این حوزه را نمی شناختند و وقتی صحبت از بیمه و رفاه اجتماعی برای این قشر جدید کارگران می کردیم، مبحث برای شان غربیه بود و می گفتند این کارگران خودشان صاحبان پلت فرم هستند و نیازی به این چتر حمایتی ندارند. اما وقتی به جهان نگاه می نماییم می بینیم که دارند برای مسائل اجتماعی حوزه نوآوری تدبیرهایی می اندیشند. برای مثال، سال قبل شهردار پاریس اعلام نمود که اجازه نمی دهم اوبر یا آمازون در این شهر کار کند. چون کسب و کارهای خرد که هویت شهر پاریس هستند را از بین می برد. یعنی نگاه کردند که فرهنگ و زیست شهری پاریس با حضور یک استارتاپ بزرگ از بین می رود. البته اصلاً منظورم این نیست که نتیجه گیری نماییم که باید کسب و کار اسنپ را ببندیم. بلکه می خواهم بگویم هر جا که تکنولوژی روی فرهنگ تاثیر می گذارد، یک صنعت خلاق است و باید پژوهشگران اجتماعی به آن توجه داشته باشند.
کسب و کارها دریچه ای برای تکنولوژی های موجود در جامعه
در ادامه همایون قمری فعال حوزه بلاکچین و رئیس هیات مدیره بینوست، هم در این جلسه با اشاره به دسته بندی کسب وکارها به B۲B، B۲C و B۲G اظهار داشت: همه مدلهای کسب و کاری از دل جامعه بیرون می آیند و هر چقدر که جامعه رو به جلو می رود و تغییر شکل می دهد، کسب وکارها هم تغییر شکل می دهند. همینطور با هر نسلی، شاهد دگرگون شدن تکنولوژی ها هستیم. چونکه هر نسلی در شرایط متفاوتی به دنیا آمده، رشد کرده و چون دنیا را از دریچه متفاوتی می بیند نیازهای متفاوتی هم دارد.
وی در مورد نحوه ساخته شدن عنوان دانش بیان و صنایع خلاق و دیگر عناوین که فعالان به اکوسیستم نوآوری الصاق می شود، اظهار داشت: دولت و حاکمیت علاقه به مفهوم سازی دارد. ولی به اعتقاد من نکته ای که وجود دارد، اینست که برخی حکومت ها خودشان را با اتفاقات و تحولات مختلفی که در جامعه رخ می دهد وفق می دهد. حاکمیت هایی هم هستند که می کوشند جامعه را با دیدگاه خودش وفق دهد که ما بیشتر با این حاکمیت مواجه هستیم. برای همین است که آنها مدام مفهوم سازی می کنند تا با نام گذاری روی همه چیز، چیزهای مختلف را در درون دایره مفاهیم خود بیاورد و معنا دار کنند. اما اگر نامهای «خلاقیت» و «نوآوری» را کنار بگذاریم می بینیم که به صورت کلی جوامع انسانی مدام درحال نو شدن و تغییر هستند و متناسب با آن ابزارهای جدید خودشان را می سازند.
قنبری در تبیین این بحث که دریچه هرکدام از تکنولوژی های موجود در جامعه کسب و کار است، اضافه کرد: در مورد هوش مصنوعی سالهاست که صحبت می شود اما از حدود یک سال و نیم گذشته کاربرد آنرا در زندگی روزانه می بینیم و تأثیرات آن در سطح خرد در جامعه شروع شده است. اما تا پیش از این، تأثیرات بسیار زیادی روی کسب وکارها گذاشته و خیلی از ابزارها را در کسب وکارها بوجود آورده بود و تازه فقط چند ماهی است که در زندگی روزمره مان داریم از هوش مصنوعی استفاده می نماییم.
وی اضافه کرد: نکته ای که برای من مهم می باشد و حتما برای پژوهشگران حوزه های اجتماعی هم جای تحقیق و پژوهش است اینست که دقیقا هر تکنولوژی چه کاری را انجام می دهد؟ چه نیازی را رفع می کند؟ چه فایده ای در جامعه ایجاد کند؟ مثلا وقتی این پرسش را از فناوری و تکنولوژی مهمی چون صنعت نشر بپرسیم پاسخ این خواهد بود که کاری که صنعت نشر انجام داد به زبان ساده مرتفع ساختن «شکاف دانش» بود. این فناوری بود که توانست دانش فردی را در اختیار میلیونها نفر قرار دهد. خود این اتفاق سنگ بنای پیشرفت های دیگری در جامعه شد.
نسل های دیگر جامعه را چطور با نسل زد وفق دهیم؟
در ادامه پوریا حداد کارآفرین حوزه هوش مصنوعی و مدیرعامل شرکت هوش مصنوعی «فیلاگر» هم در این جلسه در پاسخ به این پرسش که فناوری هوش مصنوعی چه نقشی در صنایع خلاق دارد، اظهار داشت: سال ۹۵ که کارمان را شروع کردیم وقتی در رابطه با هوش مصنوعی صحبت می کردیم، بیشترین چیزی که به ذهن افراد می رسید این بود که یک رباتی دارد یک کاری را انجام می دهد. هنوز هم خیلی ها همینطور فکر می کنند. اما هم اکنون این فناوری توسعه پیدا کرده و وارد زندگی آدم ها شده و امروز در گوشی بسیاری از ما یک مدل از هوش مصنوعی هست که می تواند صدای شما را با هر لهجه و تن صدایی بشنود و کارتان را انجام دهد. امروز تکنولوژی «چت جی پی تی (Chat GPT)» یک جنبه دیگری از زندگی ما را تغییر داده و سوالاتی را که قبلاً از یک نفر می پرسیدیم از این مدل زبان می پرسیم و پاسخ آنرا دریافت می نماییم. و بله به سبب این که ما این قدر گسترده از این ابزارهای فناورانه در زندگی استفاده می نماییم، زندگی هایمان به معنای واقعی کلمه دگرگون شده است.
وی اضافه کرد: یکی از دگرگونی ها را در مساله نسل به وضوح می بینیم: نسل زِد با همه ما متفاوت اند و مفاهیم در ذهن آنها طور دیگری تعریف شده است. آنها بعنوان نسلی که با فناوری های مختلفی بزرگ شده در همه چیز حتی درک مفهوم زمان با بقیه نسل های قبل از او به صورت کلی متفاوت می باشد. حال من به این مساله فکر می کنم که کسانی که جز نسل زد نیستند و تا چند وقت دیگر باید از همین نسل زد در حوزه های مختلف خدمات بگیرند. به نظر من یک دغدغه ی اجتماعی-انسانی مهم می تواند پیدا کردن پاسخی برای این پرسش باشد این که چطور می شود نسل های قبلی را با این نسل متفاوت هماهنگ کرد و چطور آنها را از مخمصه ی شکاف فناوری با این نسل رهانید و به روز کرد.
حداد اظهار داشت: بعد از آن که عنوان «دانش بنیان» عنوان شد، یک سری از صنایع دیدند که جز دانش بنیان ها حساب نمی شوند و تلاش کردند تا جز دانش بنیان ها قرار بگیرند. هم اکنون صنایع خلاق مجموعه بزرگی از کسب وکارها در حوزه های مختلف شامل رسانه، گردشگری و … را می سازند. اینها صنایعی هستند که خیلی لازم نیست در لبه تکنولوژی حرکت کنند. ولی با کاری که انجام می دهند می توانند ارزش بزرگی را خلق کنند که بسیاری از صنایع دانش بنیان نتوانند آنرا انجام دهند و تأثیرش هم بزرگ تر است.
سلسله نشست های صنایع خلاق و توسعه اجتماعی با نگاههای روندهای مصرف صنایع خلاق در جامعه ایرانی، نقش صنایع خلاق و کسب و کارهای نوآور ایرانی در تحولات اجتماعی، کاربرد تکنولوژی های جدید در صنایع خلاق از روز گذشته در خانه اندیشمندان علوم انسانی درحال برگزاری است و در ایام ۱۹ و ۲۰ آذر در این مجموعه ادامه دارد. این سلسله نشست های ۳ روزه توسط ستاد توسعه صنایع خلاق، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و آژانس خلاق مانسترکت در سالن خیام خانه اندیشمندان علوم انسانی واقع در خیابان شهید نجات اللهی (ویلا)، بوستان ورشو انجام می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب