هدایتی مطرح كرد؛
کرونا فضای اجتماعی شدن را از نوجوانان گرفت
به گزارش دست و هنر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: نوجوانان برای اجتماعی شدن، نیازمند فاصله گرفتن از محیط خانه و خانواده هستند؛ فرصتی که قرنطینه کرونا آنرا، از نوجوانان گرفت.
به گزارش دست و هنر به نقل از مهر، مهرنوش هدایتی در نشست تخصصی «تفکر مراقبتی و کنترل تعارض در نوجوانان» که به مناسبت چهاردهمین ویژه برنامه هفته پژوهش کانون پرورش فکری برگزار شد، اظهار داشت: دوران پساکرونا برای نوجوانان ما، دوران بدی است چون نوجوان بطور طبیعی هشت ساعت از زندگی خودرا در خارج از محیط خانواده سپری می کند اما سه سال قرنطینه کرونائی امکان دوری از محیط خانواده را از آنان سلب کرد.
رئیس پژوهشگاه اخلاق و تربیت که در محل مرکز آفرینش های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سخن می گفت، اضافه کرد: مطابق پژوهش های جهانی بیشترین لطمه قرنطینه به نوجوانان وارد شده است. نوجوانان امروز در دنیای مجازی می باشند و می کوشند جهان را زودتر کشف کنند و این مساله آزادی عمل و انتخاب آنها را بیشتر کرده است.
عضو شورای پژوهشی گروه فلسفه برای کودکان اظهار داشت: یکی از با اهمیت ترین عوامل تعارض نوجوانان با والدین استقلال و خودمختاری آنهاست. آنان می خواهند نشان دهند که نسبت به نسل گذشته متفاوتند و به گونه دیگری فکر می کنند. بدین سبب بعضاً دست به مخالفت های بی خود می زنند. در اینجا ممکنست والدینی که اقتدار خودرا در معرض مخاطره می بینند با برخوردی که متأثر از روحیه «والدشان» است، برخورد مناسبی با آنان نداشته باشند.
وی اضافه کرد: نوجوانان به گروههای همسالان علاقه مندترند. چون می خواهند خودرا در گروههای جدید تجربه کنند و از این طریق تمایز خودرا با نسل قبلی بیش از پیش نشان دهند. در نوجوانی ارتباط بچه ها با محیط های خارج از خانه بیشتر می شود و میل شدید والدین به ایفای نقش کنترلگری در مقابل میل استقلال طلبی نوجوانان تعارض هایی را به وجود می آورد.
مدیرمسئول دوفصلنامه علمی پژوهشی تفکر و کودک اظهار داشت: این که بچه ها بتوانند به انسان های مستقل بدل شوند به مدد گذر از چالش های بزرگ شکل می گیرد و این که کودک ما چگونه این مراحل را پشت سر بگذارد بستگی کاملی با محیط خانواده، شیوه فرزندپروری و الگوهای رفتاری والدین دارد.
هدایتی اظهار داشت: هر نوجوانی در ۱۴ سالگی لاجرم وارد محیط همسالان خود می شود و باید این مساله را تجربه کند که چه قدر در بین دوستان خود، دوست داشتنی است و بعضاً مسائلی را در این میان تجربه می کند که تعارض درونی را در او سامان می دهد. با اهمیت ترین عنصری که از خانواده مورد درخواست است، حمایت و عشق ورزی و ایجاد امنیت برای کودکان و نوجوانان است. اما موضوع امنیت و حمایت خیلی وقت ها در خانواده مخدوش می شود. چون خود ما هم بعضاً در برخورد با آنان و سوال های پی درپی شان از «کودک» وجودمان بهره می گیریم و نه «بالغ» شخصیت مان و همین تعارض ها را بیشتر می کند.
عضو شورای پژوهشی گروه فلسفه برای کودکان اظهار داشت: الگوی تعاملی والدین و فرزندان باید برمبنای احترام و فهم متقابل شکل گیرد تا عزت نفس بچه ها و قدرت تصمیم گیری آنان حفظ شود. کیفیت تعاملی خوب سبب می شود احساس خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی و خودپنداری در نوجوانان تحکیم و تثبیت شود. به همین دلیل لازم است تا ما به عنوان والدین به قسمتی از مخالفت های آنان، نیازشان به تنهایی و… احترام بگذاریم.
این مدرس دانشگاه اظهار داشت: بسیاری از بچه هایی که هنجارشکنی می کنند علت آنست که نتوانسته اند خشم های خودرا به سبب ترسی که از والدین دارند در خانه نشان دهند یا کنترل شدید والدین در خانه سبب شده است، بچه ها در خارج از خانه قدرت بالاتری را تجربه کنند و این تعارض، چالش های ارتباطی و ناسازگاری هایی را در حین رشد بین والدین و فرزندان پیش می آید.
هدایتی، با تأکید بر تماشای فیلم the room اظهار داشت: ما والدین ترجیح می دهیم تا فرزندان ناآگاه تری را بزرگ نماییم ولی خطر کمتری آنان را تهدید کند. «اتاق فکری» که ایمن تر و بیمه شده است ولی نوجوانان نیازمند کشف و معنادهی به تجارب شخصی شان هستند و هر بی توجهی دراین زمینه آینده و شخصیت آنان را به بی راهه می برد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: چالش «من کیستم؟» از چالش های مهم دوران نوجوانی است و برای رهایی از آن باید تفکر انتقادی و تیزفکری که لازمه هویت مستحکم است، در نوجوانان شکل گیرد. در بحث هویت؛ ما با چهار نوع هویت در دوران نوجوانی مواجه هستیم. اول «هویت سردرگم و آشفته» که به سبب عدم امکان تجربه کردن در نوجوانان هویت کامیاب و مورد تأیید نیست. در «هویت سردرگم و آشفته»، نوجوان آرمانی ندارد و دنبال کشف هیچ چیزی نیست و فقط آنچه را که خانواده گفته اند را، دنبال می کند. در اینجا تفکر شکل نگرفته و مکاشفه و بررسی در کار نیست.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: در نوع دیگری از هویت که به آن «هویت سلب شده یا کلیشه ای» می گویند تفکر کم و مکاشفه بسیار اندک است. در این نوع از تربیت است که بااینکه افراد در دوران کودکی ممکنست به شدت مذهبی باشند اما در برخورد با نخستین پیشنهاد غیر؛ کل باورهای خودرا کنار می گذارند، چون استقلال فکری ندارند و قابلیت موروثی شان بسیار شکننده است.
به گفته این محقق، هویت دیررس یا تعلیق یافته نوع دیگری از هویت نوجوانان است که در آن نوجوانان هیچ گاه از هیچ چیزی راضی نمی شوند.
هدایتی اظهار داشت: اما نوع دیگری از هویت است که به آن «هویت کامیاب یا کسب شده» می گویند که در نتیجه مکاشفه و تعهد شکل می گیرد. هویت کامیاب به نوجوان اجازه می دهد ارزش ها و قوانین را نقد و مورد سوال قرار دهد و با کنکاش آنها را در ذهن خود بازسازی کند.
این مدرس دانشگاه با تأکید بر این که تک تک حرکت ها و طرز فکر والدین بر باور و فکر بچه ها تأثیرگذار است، اظهار داشت: تفکر نقادانه، تفکر خلاق و تفکر مراقبتی لازمه رشد مناسب فکری در کودکان و نوجوانان هستند. تفکر انتقادی به مدلول نگاه کردن از یک زاویه دیگر است. همچنان که تفکر خلاق، به ایجاد ایده های نو منتهی می شود. تفکر مراقبتی به مفهوم ارزش گذاردن به فکر و اهمیت دادن به گفت و گو است.
این عضو شورای پژوهشی گروه فلسفه برای کودکان اظهار داشت: تفکر مراقبتی در برگیرنده ارزش هاست. برخلاف تعدادی از جامعه شناسان که نقد را به مفهوم از بین بردن و باردیگر ساختن می دانند، تفکر مراقبتی این مساله را رد می کند و معتقد می باشد برای هر ارزشی باید ارزش قائل شویم و به آن احترام بگذاریم. تفکر مراقبتی معطوف به ارزش انسان هاست. به همین دلیل مهم ترین عنصر تفکر مراقبتی، تمرکز روی بهینه سازی و صلح آمیزی ارتباطات است. بدین سبب افراد دارای تفکر مراقبتی از سازگاری در روابط برخوردار می باشند و این کمک می نماید زندگی شان با آرمان ها توأم باشد.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار داشت: تفکر مراقبتی موجب شکل گیری صلح، امنیت و عشق می شود. ما امروز به حد کافی دانشمند داریم و باید با تقویت تفکر مراقبتی از به وجود آمدن شخصیت هایی که فاجعه هیروشیما را سامان دادند، جلوگیری نماییم.
هدایتی در آخر اظهار داشت: مهم ترین کار ما به عنوان والدین، این است که عشق ورزی را به کودکان خود بیاموزیم. چون نوجوانی که با اندیشه های مراقبتی پرورش یافته نسبت به احساس های خود آگاه است. عدالت خواه، متفکر، خلاق و شنونده خوبی هست و با احترام به همه انسان ها، اقدام گراست.
این نشست دو ساعته که بصورت مجازی نیز قابل دسترسی بود، با پرسش و پاسخ حاضران به پایان رسید.
منبع: دست و هنر
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب