گفت وگو با مدیرعامل موسسه روزنامه همشهری
دردسرهای انتشار روزنامه كاغذی در روزگار كرونا
به گزارش دست و هنر وضعیت تیراژ روزنامه ها قبل از روزهای كرونایی هم چندان مطلوب نبود و به واسطه ظهور رسانه های نوین و از طرفی مشكلات تأمین كاغذ با كاهش قابل ملاحظه ای همراه شده بود. حالا باید شرایط سخت روزهای كرونایی را هم به دیگر چالش های وضعیت انتشار رسانه های مكتوب اضافه كرد.
مدیرعامل موسسه «همشهری» همچون فعالان رسانه ای است که باور دارد با تغییر فضای رسانه ای جهان، به جهت اینکه رسانه های مکتوب بتوانند با قدرت بیشتری در عرصه رسانه به فعالیت ادامه دهند، باید خودشان را با تحولات جهانی تطبیق دهند و بر جذب مخاطب آنلاین تمرکز کنند.
ابوالحسن ریاضی در گفتگو با ایسنا درباره وضعیت چاپخانه های همشهری با عنایت به کاهش چشم گیر تیراژ روزنامه ها و سرنوشت نشریات این موسسه، اظهار نمود: به صورت کلی مدتی است که صاحبان صنعت گرفتار مشکل شده اند. رکود بازار که ناشی از تغییر الگوهای مصرف و گران شدن مواد اولیه همانند کاغذ و زینک است، سبب شده که محصولات فرهنگی نقش کم رنگ تری در سبد فرهنگی خانواده ها داشته باشد. در واقع می توان اظهار داشت که در چند سال گذشته نه فقط روزنامه ها بلکه به صورت کلی صنعت نشر گرفتار مشکل شده است.
او با اشاره به کاهش تیراژ روزنامه ها در سال های اخیر، خاطرنشان کرد: بزرگ ترین معضل را امسال کرونا وارد کرد که تیراژ همه روزنامه ها به خاطر نگرانی های مخاطبان به شدت افت کرد. در نهایت شرایط بگونه ای شده است که روزنامه ها و مجلات بعنوان یکی از اصلی ترین کالاهای فرهنگی گرفتار بحران مخاطب شده است. از طرفی باید این نکته را هم در نظر داشت که میزان واردات کاغذ روزنامه از سال ۹۶ تا آخر سال ۹۸ به یک چهارم کاهش پیدا کرده است؛ یعنی از حدود ۸۸ هزار تن کاغذ در سال ۹۶، به ۲۱ هزار تن رسیده است. به عبارت دیگر ماده اولیه برای چاپخانه ها اساسا وجود ندارد. در کنار تمام این مشکلات، افزایش قیمت ارز را هم اضافه کنید که منجر به افزایش ۴۰۰ درصدی قیمت زینک و ۴۲۰ درصدی قیمت مرکب شده است.
ریاضی درباره وضعیت ارز برای خرید کاغذ هم با تاکید بر اینکه «اساسا کاغذ روزنامه بسیار کمیاب شده است»، توضیح داد: از سال قبل بخشی از کاغذ با ارز نیمایی و بخش دولتی وارد می شود؛ که به علت محدودیت منابع ارزی میزان ارز تخصیصی اصلا قابل مقایسه با سال های ۹۴ و ۹۵ نیست.
وی همینطور درباره وضعیت دستگاه های چاپ تصریح کرد: از دهه ۷۰ واردات دستگاه ها و فعال شدن چاپخانه ها شروع شد و تا اواخر دهه ۸۰ دائما شاهد واردات دستگاه های چاپ بودیم. به هر حال در آن دوره تعداد روزنامه هایی که با تیراژهای بالای چند صد هزار نسخه منتشر می شد، قابل توجه بود. این در شرایطی است که الان کل مجموع تیراژ روزنامه های کشور را چاپخانه شماره یک روزنامه «همشهری» می تواند چاپ کند.
او افزود: موسسه «همشهری» سه چاپخانه دارد که شماره یک دستگاه های میتسوبیشی بسیار سرعت بالا دارد و می تواند در یک ساعت حدود ۱۲۰ هزار نسخه روزنامه چاپ کند. در شماره ۲ دستگاه های اروپای غربی موجود است و شماره ۳ هم کوچکترین و بی کیفیت ترین چاپخانه با دستگاه های آلمان شرقی است. ما هر روز در یک چاپخانه در یک ساعت و نیم کل چاپ خودمان را انجام می دهیم و در همین مدت زمان هفت روزنامه دیگر را هم چاپ می نماییم. این در شرایطی است که وضعیت همه چاپخانه ها بگونه ای است که برایشان به صرفه است که تعطیل کنند.
ریاضی با تاکید بر اهمیت رفتن به سمت انتشار الکترونیک، بیان نمود: حتی اگر چنین تصمیمی هم گرفته نشود، فقط یکی از چاپخانه های موسسه «همشهری» این امکان را دارد که تا ۶ برابر تیراژ فعلی را منتشر کند. یک بررسی ساده در چاپخانه های کشور نشان داده است که هم اکنون تعداد زیادی از آنها تعطیل شده اند. البته بررسی وضعیت انتشار روزنامه های صاحب نام جهانی همانند «واشنگتن پست»، «نیویورک تایمز»، «گاردین» و... هم نشان داده است که اساسا به علت تغییر الگوی مصرف، انتشار کاغذی در دنیا از سال ۲۰۱۱ با کاهش همراه بوده است.
مدیرعامل موسسه «همشهری» با اشاره به اینکه «اگر این وضعیت ادامه پیدا کند روزهای بدتری در انتظار صنعت چاپ کشور است»، اظهار نمود: ظرفیت چاپ برای روزنامه های خصوصی و دولتی برای هفت برابر وضعیت چاپ فعلی تعریف شده و این درحالی است که چشم اندازی برای پیشرفت صنعت چاپ در دنیا وجود ندارد. به همین خاطر است که سیستم چاپ دیجیتال در کل دنیا فعال گشته است و ما هم در حال بررسی الگوهایی هستیم که در این راه قدم برداریم. در واقع صنعت تولید فرهنگ در حوزه رسانه نیازمند تغییر الگوها و آموزش های جدید است تا بتواند خودش را با تحولات روز جهانی تطبیق بدهد. چونکه اگر خودمان را با تحولات سازگار نکنیم باید انتظار فروپاشی های بزرگ تری را در این عرصه داشته باشیم.
ریاضی اضافه کرد: در همین راستا ما در موسسه «همشهری» طرح دیجیتال سازی در نظر گرفته ایم و باید سرمایه گذاری نماییم تا مجموعه جدیدی از نیازها را تولید نماییم. در یک سال گذشته در حوزه آنلاین موفق شده ایم که از میانگین ۴۰۰ هزار مخاطب آنلاین به یک میلیون و ۲۰۰ هزار بازدید روزنامه برسیم. برنامه های حوزه های چندرسانه ای و توزیع اخبار و ارتباط تعاملی میان تولید و توزیع محتوا از دیگر برنامه های موسسه «همشهری» است که الان در حال برنامه ریزی و تدوین آنها هستیم.
مدیرعامل موسسه «همشهری» بیان نمود: باید این نکته را در نظر داشت که روزنامه های بزرگ جهانی سطحی از روزنامه های چاپی را در سطح تیراژهایی که گرفتار ریزش شده است، حفظ نموده اند و در کنار آن در حوزه آنلاین فعال می باشند. بررسی ها نشان داده است که میزان مخاطبان آنلاین بسیار بیشتر از مخاطبان مکتوب این رسانه ها است و همین مساله بر اهمیت تمرکز بر فعالیت آنلاین اشاره دارد.
ریاضی در پاسخ به این پرسش که آیا این رویکرد منجر به کاهش تعداد مجلات موسسه «همشهری» می شود، تصریح کرد: برنامه کلی ما این است که مجلات در سطح کیفی تری منتشر شوند، اما در بخش هایی که این امکان وجود دارد که مجلات به مجلات تصویری تبدیل شوند، رویکردهای کنونی اصلاح می شود. با در نظر گرفتن این مورد که قیمت تمام شده نسخه کاغذی در تمام دنیا در حال افزایش می باشد و در مقابل آن نسخه های دیجتال بسیار ارزان هستند، ما می توانیم با هزینه کمتر مخاطب بیشتری داشته باشیم. ازاین رو اگر در یک مجله کاغذی می توانیم ۱۰۰ صفحه محتوا بدهیم در مجله دیجیتال می توانیم با هزینه کمتر ۲۰۰ صفحه محتوا عرضه بدهیم.
وی همینطور در بخش پایانی صحبت های خود، خاطرنشان کرد: طرح دیجیتالی شدن روزنامه و نشریات موسسه «همشهری» برنامه ریزی و بخشی از آن هم تدوین شده است. همینطور در مهرماه مرکز نوآوری رسانه های مکتوب «همشهری» افتتاح می شود. ما تلاش می نماییم که با چنین اقداماتی حوزه رسانه کشور بتواند قدرتمندتر به کار خود ادامه دهد و در این میان بخش چاپ یکی از حوزه هایی است که همه ما باید نگران آن باشیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب