گزارش مهر از جشنواره اسباب بازی
فاصله زیاد حرف تا عمل دولت
به گزارش دست و هنر وعده های پوچ دولت به تولیدكنندگان و طراحان حوزه اسباب بازی كارساز نیست، وعده ها باید وارد مراحل اجرایی شود.
خبرگزاری مهر – گروه فرهنگ؛ در مراسم افتتاحیه پنجمین جشنواره ملی اسباب بازی محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس جمهوری از ركورد ۳ میلیاردی چین بابت صادرات اسباب بازی اطلاع داد كه حتی از صادرات نفت در ایران هم پیشی گرفته است، او به ضرس قاطع بیان كرد كه وزارت صمت باید یك واحد برای حوزه اسباب بازی اختصاص بدهد و حتی بانك ها هم در این حوزه كمك ثمربخشی را به صنعت اسباب بازی داشته باشند. حرف به شكلی در عمل و اجرایی شدن عقیم می ماند. خیلی از تولیدكنندگان همچنان از بی مهری و بی توجهی مدیران دولتی می نالند و هیچ گونه بودجه دولتی برای تولید، توزیع، طراحی و ترویج در اختیار آنان قرار نمی دهد، همینطور در نشست خبری جشنواره ملی اسباب بازی مدیر تولید كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان اذعان داشت دولت باز هم مشوق نیست.
بسیاری از تولیدكنندگان و سرمایه گذاران در زمینه طراحی هم نمی توانند هزینه گسترده انجام دهند. در صورتی كه اسمی كوچك به نام طراحی اسباب بازی؛ اما مُهره اصلی، مهم و ضروری می باشد، مُهره ای كه می تواند در ارتقای صنعت اسباب بازی تأثیرات بزرگی بگذارد البته این امر هم مستلزم این است كه بدانیم آیا ما صنعت تولید اسباب بازی در ایران داشته یا داریم؟ تاریخچه تولید اسباب بازی در ایران چیست؟ از چه زمانی تولید اسباب بازی در ایران شروع شده و این تولید چه سهمی از بازار مصرف را داشته و دارد؟ تولیدكنندگان اسباب بازی به مسائل گوناگونی در طراحی اسباب بازی اشاره می كنند كه باید موضوعاتی همچون شخصیت پردازی در اسباب بازی، وجود باورهای ملی در اسباب بازی، آموزشی بودن، هویت قومی، افق زمانی بازی، فكری بودن، قابلیت برنامه ریزی، ایمنی داشتن، استاندارد بودن و چندرسانه ای بودن در طراحی رعایت شود. البته منتقدان زیادی به این مورد اشاره دارند كه محصولات اسباب بازی در ایران طراحی صرف نیست بلكه رونوشتی از طراحی اسباب بازی خارجی است. كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان و متولیان برگزاری جشنواره ملی اسباب بازی پس از گذراندن ۴ دوره از جشنواره تمام همت و تلاششان را بر روی این مورد مهم یعنی «طراحی» گذاشتند و قصد دارند از «تولید» فاصله بگیرند و تمام تمركزشان بر روی «طراحی» باشد.
با تمام این توصیفات، پنجمین جشنواره ملی اسباب بازی نسبت به دوره های پیشین، حرفه ای تر عمل كرده و به صورت تخصصی اسباب بازی ها، بازی فكری و سرگرمی و… را در جشنواره و نمایشگاه های جانبی به مخاطبان عرضه كرده اند.
آموزش در لحظات شاد
علی تیموری، تولیدكننده اسباب بازی با حضور در جشنواره درباره محصول جدیدی كه طراحی نموده و خرس های اعجاب انگیز نام گرفته است، با عنایت به اینكه در اسباب بازی ها خرس ها و تدی های زیادی وجود دارد اما محصول او با همین كاراكتر شكل گرفته است، به خبرنگار مهر می گوید: علاوه بر محبوبیت جهانی شخصیت و كاراكتر خرس، واقعیت این است كه به لحاظ طراحی، مهندسی و ساخت، فیگوراتیو و سایر مواردی كه به تولید و بخش فنی باز می گردد، ساخت خرس اعجاب انگیز پیچیدگی هایی داشت كه انگیزه ما را برای تولید این اسباب بازی دو چندان كرد. ما در بخش مدلینگ خرگوش، روباه و چند مورد دیگر را بررسی كردیم ولی در نهایت انتخاب ما خرس اعجاب انگیز شد.
او در ادامه اظهار نمود: ما متوجه شدیم كه والدین، معلمان و مربیان برای آموزش مفاهیم اولیه به كودكان با فقر وسایل كمك آموزشی جذاب مواجهند، البته این به این مفهوم نیست كه هیچ ابزاری وجود ندارد، بلكه اسباب بازی مناسب در این حوزه زیاد وجود دارد آن مقدار محصولی هم كه وجود دارند به لحاظ رنگ و جذابیت در سطحی نیستند كه توجه كودك را دو چندان جذب خود كند. ازاین رو انگیزه ما برای ساخت و انتخاب یك اسباب بازی جذاب بوجود آمد و تصمیم گرفتیم اسباب بازی خلق نماییم تا كودكان به آن علاقه مند شوند.
این تولید كننده اسباب بازی روش طراحی بازی ها را مبتنی بر اصول اساسی روش ماریا منته سوری می داند و اضافه كرد: اصل سوم روش منته سوری به نقش راهنما (بازه های زمانی فعالیت بدون مداخله مستقیم و با حضور راهنما) برای آموزش است. در واقع در بازی خرس های اعجاب انگیز راهنما در چارچوب والدین، مربی، معلم و… حضور دارند ولی مداخله مستقیم ندارند و همین مبحث پدیده بازی - آموزش را در بر دارد.
قطعاً یك بخش مهم در این بازی استفاده از رنگ ها است. ما برای این شش رنگ حساسیت و دقت زیادی داشتیم و همواره معتقدیم كه رنگ ها یكی از مهمترین عناصر برای دنیای كودكان است.
او در پاسخ به سوالی در خصوص اینكه كارشناسی رنگ ها چگونه صورت گرفته كه هر خرس رنگ های متفاوتی با یكدیگر دارند، ادامه می دهد: اساسا یك بخش مهم در این بازی استفاده از رنگ ها است. ما برای این شش رنگ حساسیت و دقت زیادی داشتیم و همواره معتقدیم كه رنگ ها یكی از مهمترین عناصر برای دنیای كودكان است. علاوه بر این كیفیت مواد استفاده شده و صرف وقت بسیار برای كیفیت بالا در تمام مراحل طراحی، تولید، بسته بندی و … همچون مواردی است كه برای هر چه زیباتر كردن اسباب بازی خرس های اعجاب انگیز مورد توجه مان بوده است.
از بازی های متنوع و گوناگون این محصول جدید اسباب بازی می توان به «خرسمون چه رنگیه؟»، «این ور اون ور»، «داخل لیوان بیرون لیوان»، «بچین بچین»، «چینه»، «زود تند سریع»، «زود تند سریع، رنگ رو بگو»، «منچ خرسی»، «شكل مال كیه؟» و… اشاره نمود از همین رو تیموری درباره مدت زمان طراحی این اسباب بازی بیان می كند: طراحی بازی ها حدود ۲ ماه زمان برد و ما نزدیك به ۴۰ بازی برای آن طراحی كردیم؛ اما در نهایت به جهت اینكه كودكان و حتی معلمان و مربی ها با حجم بسیار زیادی از بازی و آموزش مواجه نباشند آنرا به ۱۹ بازی تقلیل دادیم، البته هنوز تصمیم نگرفتیم ولی احتمالاً بقیه بازی های طراحی شده را در چارچوب و شمایل دیگری از این بازی عرضه خواهیم داد.
این تولیدكننده درباره اهداف اصلی اش برای تولید محصولات اسباب بازی می گوید: هدف اصلی ما و آنچه بارها به آن اشاره كرده ایم در یك جمله خلاصه می شود؛ آموزش در لحظات شاد. در بحث اسباب بازی یك جمله طلایی وجود دارد: باید از بازی لذت برد و چه ارزش افزوده ای از این بالاتر كه بازی كرد و با لذت از آن آموزش مفاهیم مهم هم منتقل كرد!
باور افسانه ها با عروسك ها
تاریخچه قدیمی از عروسك ها در دست نیست ولی می توان به یكی از قدیمی ترین داستان ها درباره «عروسك» در شاهنامه فردوسی اشاره نمود، كه اشعارش درباره متولد شدن رستم با این ابیات «یكی دوختند از حریر / به بالای آن شیر ناخورده شیر / درون آن آگنده موی سمور / برخ بر نگاریده ناهید و مور» آمده است كه عروسكی پیش از به دنیا آمدن رستم ایجاد می شود و آن عروسك را برای زال می فرستند، عروسكی كه شاید شباهتی به رستم داشته و درونش را از موی سمور پُر كرده بودند، با عنایت به این شعر می توانیم پیشینه عروسك را برای هزاران سال قلمداد نماییم. حالا بماند كه در اشعار سنایی غزنوی و خاقانی از لعبتك و افسانه های چوبی یاد شده است. شاید بعضی از افسانه، قصه ها و داستان ها برگرفته از عروسك هایی است كه ساخته می شدند و سال ها زمان نیاز دارد تا بفهمیم هر كدام از عروسك های بومی و سنتی كه در اقوام مختلف ساخته می شوند چه معنا، مفهوم، نماد و سمبلی دارند چونكه برخاسته از هزاران فرهنگ، اندیشه، باور و اعتقاد هستند. از اتفاقات مهم و مثبت پنجمین جشنواره ملی اسباب بازی، اهمیت و توجه به عروسك های بومی و سنتی است.
عروسك هایی كه توسط زنان در زندان ساخته می شود
فرشته افتخاری طراح عروسك درباره عروسك هایی كه با قلاب بافته و حتی لوازم جانبی، لباس اضافه، كیف و كفش دارد، می گوید: عروسك های «پریا» قلاب بافی هستند كه تلاش داشتم از بهترین كیفیت ها استفاده كنم اما حتما اجناس ایرانی به كار ببرم، حتی می توان بعنوان شست وشو داخل ماشین لباسشویی انداخت تا تمیز شوند.
او درباره ساخت و طراحی عروسك ها، ادامه می دهد: برای ساخت عروسك در درجه اول از خانمهایی كه در خانه كار می كردند، بهره بردم و بعد تصمیم گرفتم به زنان در زندان آموزش دهم تا آنها عروسك ها را بسازند، زمانی كه به زندان ها رجوع كردم و دیدم كه نیازمند هستند تصمیم گرفتم راه ام را در این حوزه ادامه بدهم.
برای ساخت عروسك در درجه اول از خانمهایی كه در خانه كار می كردند، بهره بردم و بعد تصمیم گرفتم به زنان در زندان آموزش دهم تا آنها عروسك ها را بسازند
او می گوید: این عروسك ها در زندان ساخته می َشود و لباس هایش هم معمولاً خانمهایی كه در خانه فعالیت دارند، می دوزند و كیف و كفش عروسك ها هم كاملاً چرم است كه در روستاهای اطراف كردستان و همدان ایجاد می شود. این عروسك كاملاً ایرانی است و زمانی كه به فكر طراحی و ساخت عروسك بودم تصمیم داشت عروسكی طراحی كنم كه جایگزین عروسك های خارجی و غربی شود تا كودكان با فرهنگ اصیل و تمدن ایرانی آشنا شود. چونكه عروسك های ایرانی كه قبلاً ساخته و تولید شده بود جذابیت چندانی برای بچه ها نداشت. امیدواریم این عروسك ها با تنوع لباس ها، كیف و كفش جایگزین عروسك های خارجی شود.
به این عروسك ساز می گویم این عروسك ها كه هر كدام بعنوان مشاغل مختلف شناخته می شوند هر كدام اسمی دارند، چگونه برای هر كدام روایت متفاوت و شخصیت ساختی، افتخاری ادامه می دهد: شش شخصیت متفاوت از دختران سرزمینمان معرفی می كنم با نامهای ایرانی كه علاقمند به مشاغل مختلف هستند به این امید كه انگیزه ای برای هدفدار كردن بازی كودكان باشد. مثلاً عروسك با نام «پریا» موهای قهوه ای تیره، پوست گندمی و چشم های قهوه ای دارد كه عاشق نقاشی و طراحی است و تصمیم دارد در آینده معمار شود. دیگر عروسك به نام «سارا» موهای خرمایی بلند و وست روشن و چشم های آبی دارد او عاشق حیوانات است و آرزو دارد روزی دامپزشك شود. همینطور عروسك دریا موهای بلوند، پوست روشن و چشم های آبی دارد، دریا عاشق گل ها است كاشتن و مراقبت كردن از گیاهان از فعالیتهای مورد علاقه او است دریا تلاش می كند روزی مهندس كشاورزی شود. عروسك لیلی كه نام یكی از شخصیت های مشهور ادبیات فارسی است موهای قرمز، پوست گندمی و چشم های سبز دارد، لیلی از كمك كردن به دیگران به خصوص افراد بیمار لذت می برد وی در آینده دوست دارد جراح بزرگی شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب